Noc Laboratoriów 2019

"Po co nam superkomputery?"

Superkomputer BEM

Wyobraźmy sobie sztuczny mózg, który jest tak wielki, że zajmuje kilka pomieszczeń i może pracować non stop - nie potrzebuje snu. Czasem tylko musi się wybrać się do lekarza.

Możemy powiedzieć, że wrocławski superkomputer BEM składa się z 912 połączonych serwerów (węzłów obliczeniowych) z procesorami Intel Xeon posiadających ponad 22,5 tysiąca rdzeni o łącznej mocy obliczeniowej 860 TFLOPS oraz 74,6 TB pamięci operacyjnej. Wykorzystuje tysiąc dysków twardych, zapisując dane z prędkością 60 GB/s a jego chłodzenie odbywa się poprzez zasysanie zimnego powietrza z zamontowanych na dachu trzech agregatów wody lodowej. Ale takie informacje mówią cokolwiek dość wąskiej grupie osób.

Kiedy jednak zdamy sobie sprawę, że dzięki niemu można sprawdzić bezpieczeństwo nowych leków, obliczyć, jak duże obciążenie jest w stanie przyjąć Most Grunwaldzki albo sprawdzić jaka pogoda będzie nadchodzącej zimy - wtedy widać, jak jego praca może być użyteczna.

Bema wykorzystują głównie naukowcy. Bowiem dosłownie wszystko można zapisać w liczbach, algorytmach i programach komputerowych. Chemicy obliczają tu dane do swoich badań na poziomie molekularnym, fizycy wykorzystują go zarówno w badaniach nano, jak i w ogromnych skalach, np. tzw. fizyki dużych obiektów, czyli do badań astronomicznych.

Są też obliczenia bardziej nam bliskie. Jeszcze przed fazą testów klinicznych komputer może przewidzieć skuteczność nowych leków, sprawdzić, jak będą na siebie wpływać wykorzystywane w nich substancje. Inżynierowie mogą dzięki niemu obliczyć wytrzymałość różnych materiałów oraz obiektów. W Bemie sprawdzano na przykład wytrzymałość przedwojennych mostów wrocławskich. Wiadomo, że były one budowane w innych okolicznościach, kiedy po mostach nie jeździło tyle samochodów osobowych, ciężarówek, tramwajów. Teraz ich obciążenie jest znacznie większe. Ile są w stanie jeszcze znieść? Czy za kilka lat będziemy zmuszeni je wyburzyć i zbudować nowe mosty? Bem pozwala odpowiedzieć na takie pytania. Superkomputer analizował także poziom zanieczyszczenia we Wrocławiu, by pomóc przewidzieć, jak będzie ono wzrastać w kolejnych sezonach grzewczych, a tym samym odpowiedzieć na pytanie, jak szybko trzeba podjąć działania, byśmy nie udusili się smogiem. Podobnie można dać mu zadania meteorologiczne i sprawdzić, czy lato będzie gorące, a zima śnieżna.

Czy Bem się kiedyś pomylił? Tylko wtedy, gdy zawiodą ludzie, to znaczy, gdy dostarczą mu zbyt mało danych do precyzyjnych obliczeń lub popełnią błąd w algorytmach. Dlatego po pewnym czasie ponownie analizuje się te same zagadnienia, wprowadzając nowe dane czy używając nowych mocy obliczeniowych - nauka rozwija się przecież błyskawicznie.

Superkomputery, takie jak BEM, nie muszą być wyłączane, nie muszą odpoczywać i analizują dla nas dane bez przerwy. Muszą za to być regularnie serwisowane, abyśmy mieli pewność, że komputer jest "w dobrej formie" i wciąż możemy liczyć… na jego obliczenia.

Limit miejsc: 15
Wiek uczestników: 12+
Godziny zwiedzania: 18.00, 19.00
Adres: pl. Grunwaldzki 11
Piętro: III piętro

Zobacz też

• Rejestracja na wydarzenie